บทที่ 8
การควบคุมภายในเบื้องต้น
การควบคุมภายใน หมายถึง กระบวนการที่ผู้บริหารและบุคลากรขององค์กรจัดให้มีขึ้น
เพื่อสร้างความมั่นใจอย่างสมเหตุสมผลว่าการดำเนินงานขององค์กรจะบรรลุผลสำเร็จตามวัตถุประสงค์ที่กำหนดไว้ตามคำจำกัดความของการควบคุมภายในได้กล่าวถึงเรื่องวัตถุประสงค์ของการดำเนินงานซึ่งอาจจำแนกวัตถุประสงค์ของการดำเนินงาน
เป็น 3 ประเภท คือ
1) ประสิทธิภาพและประสิทธิผลของการดำเนินงาน คือ วัตถุประสงค์พื้นฐานของการดำเนินงานในทุกองค์กรโดยมุ่งเน้นที่กระบวนการปฏิบัติงานที่มีคุณภาพ
และเอื้ออำนวยให้การดำเนินงานเป็นไปตามเป้าหมายที่กำหนดไว้
2) ความน่าเชื่อถือของรายงานทางการเงิน
คือ การจัดให้มีข้อมูลและรายงานทางการเงินที่ถูกต้อง เพียงพอ และเชื่อถือได้
เพื่อสร้างความมั่นใจให้กับผู้บริหาร บุคลากรในองค์กร
และบุคคลภายนอกในการนำข้อมูลดังกล่าวไปใช้ประกอบการพิจารณาตัดสินใจในเรื่องต่างๆ
3) การปฏิบัติตามกฎหมาย
ระเบียบ ข้อบังคับที่เกี่ยวข้อง คือ การมุ่งเน้นให้กระบวนการปฏิบัติงานเป็นไปตามกฎหมาย
ระเบียบ ข้อบังคับ เงื่อนไขตามสัญญา ข้อตกลง นโยบาย และแนวทางการปฏิบัติงานต่างๆ
ที่เกี่ยวข้อง
การกำหนดวัตถุประสงค์ของการดำเนินงานขึ้นมานั้น
ผู้บริหารจะต้องกำหนดวิธีการทำงานให้ไปสู่วัตถุประสงค์นั้น
และในขณะเดียวกันก็ต้องมีการควบคุมการปฏิบัติงานต่างๆ ในองค์กรให้ดำเนินไปอย่างมีประสิทธิภาพและประสิทธิผลด้วย
องค์ประกอบการควบคุมภายใน
5 องค์ประกอบที่สำคัญ
ตามแนวทางของ COSO ซึ่งเป็นแม่แบบสากลของการควบคุมภายใน
ประกอบด้วย
องค์ประกอบที่ 1 สภาพแวดล้อมของการควบคุม (Control
Environment)
องค์ประกอบที่ 2 การประเมินความเสี่ยง (Risk
Assessment)
องค์ประกอบที่ 3 กิจกรรมการควบคุม (Control
Activities)
องค์ประกอบที่ 4 สารสนเทศและการสื่อสาร (Information
and Communication)
องค์ประกอบที่ 5 การติดตามประเมินผล (Monitoring)
ประโยชน์ที่ได้จากการจัดให้มีระบบการควบคุมภายในที่ดี
1. ช่วยให้การดำเนินงานของกิจการสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ และมีประสิทธิภาพ
2. ช่วยป้องกันความสูญเสียของทรัพยากร
3. ช่วยให้รายงานทางการเงินมีความถูกต้องสมบูรณ์และเชื่อถือได้
4. ช่วยกำกับให้การปฏิบัติการด้านต่างๆสอดคล้องกับกฎหมายและระเบียบที่ใช้บังคับกิจการ
1. ช่วยให้การดำเนินงานของกิจการสามารถบรรลุวัตถุประสงค์ และมีประสิทธิภาพ
2. ช่วยป้องกันความสูญเสียของทรัพยากร
3. ช่วยให้รายงานทางการเงินมีความถูกต้องสมบูรณ์และเชื่อถือได้
4. ช่วยกำกับให้การปฏิบัติการด้านต่างๆสอดคล้องกับกฎหมายและระเบียบที่ใช้บังคับกิจการ
ลักษณะของการควบคุมภายในที่ดี
การควบคุมภายในของธุรกิจมักจะต่างกันไปตามประเภทของธุรกิจนั้นๆ แต่โดยทั่วไปการควบคุมภายในที่ดีจะมีลักษณะที่เหมือนกันดังต่อไปนี้
1. มีแผนจัดแบ่งส่วนงาน ซึ่งกำหนดความรับผิดชอบของงานต่างๆ ไว้อย่างชัดเจน
โดยหลักสำคัญนั้นคือการที่ไม่ให้พนักงานคนใดคนหนึ่งคุมงานหรือปฏิบัติงานเรื่องใดเรื่องหนึ่งเพียงคนเดียวตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุด
เพราะจะเปิดโอกาสให้เกิดการทุจริตได้อย่าง่ายดาย
หรือหากเกิดข้อผิดพลาดก็จะไม่มีใครทราบหรือแก้ไขได้ทันการณ์
2. มีระบบที่ควบคุมบัญชีที่ดี คือ มีการอนุมัติรายการบัญชี คู่มือบัญชี
มีการควบคุมโดยงบประมาณและระบบต้นทุนที่มีความเหมาะสม
เพื่อรวบรวมเป็นไปอย่างถูกต้องเรียบร้อยสามารถนำมาใช้ประโยชน์ได้
3. มีแนวทางการปฏิบัติงานที่ดี
โดยกำหนดหน้าที่ความรับผิดชอบของพนักงานแต่ละคนและแต่ละตำแหน่งไว้อย่างครบถ้วนเป็นลายลักษณ์อักษร
4. ใช้เจ้าหน้าที่ที่มีคุณสมบัติเหมาะสมกับหน้าที่ความรับผิดชอบ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น